گیاه استویا یکی از بی نظیر ترین ترکیبات در مواد غذایی است این گیاه که با نام Stevia rebaudiana معروف می باشد، گیاهی از خانواده گل های داوودی است. این گیاه به دلیل کار مهمی که انجام نمیدهد ارزش دارد. در واقع کالری ندارد و با خوردن گیاه استویا علاوه بر این که طعم شیرینی احساس می کنید ولی کالری اضافه نمی کنید.این گیاه از قرن شانزدهم میلادی برای شیرین سازی نوشیدنی ها و تهیه چای استفاده می‌شود.
استویا در اصل بومی پاراگوئه و برزیل است اما در کشور ژاپن و چین نیز رشد می‌کند و به عنوان یک شیرین کننده غیر مغذی و مکمل گیاهی کاربرد دارد. شیرین کننده غیر مغذی نوعی از شیرین کننده ها است که حاوی کالری بسیار کمی است و یا اینکه کالری آن صفر است.
بیشتر افراد این شیرین کننده را جایگزین مفید برای استفاده در غذاهایی هستند که مایلند شیرین بدون افزایش هیچ گونه کالری مصرف شود. استویا برای اضافه کردن قند در وعده های مختلف غذایی و نوشیدنی کاربرد دارد. این ماده 200 تا 300 برابر شیرین تر از ساکارز می باشید و یک ماده بسیار طبیعی است.
مزایا استویا
مزایای گیاه استویا باعث شده تا آن را به عنوان جایگزین شکر برای افراد دیابتی کاربرد داشته باشد. این شیرین کننده طبیعی فقط به حدود 20% از زمین و آب نیاز دارد تا به همان میزان شیرینی را تامین کند.
- کنترل دیابت
به دلیل اینکه شیرین کننده استویا کالری در رژیم غذایی ندارند و همچنین هیچ تاثیری بر روی انسولین (گلوکز خون) ندارد مناسب افراد دیابتی است.
- کنترل وزن
این گیاه فاقد قند یا وجود کالری هم بسیار کم، می‌تواند بخشی از یک رژیم غذایی متعادل باشد.
- جلوگیری از سرطان پانکراس
استویا حاوی ترکیبات آنتی اکسیدان و استرول ها زیادی از جمله کامفرول است. کامفرول می‌تواند خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را 23% کاهش دهد.
- کاهش و جلوگیری از فشار خون
تحقیقات نشان می دهد که وجود گلیکوزیدهای خاصی در عصاره استویا رگ های خونی را آزاد می‌کند. ضمنا می‌تواند دفع سدیم از ادرار را افزایش دهد. همچنین استویا به فشار خون کمک کند تا عملکرد خوبی برای رگ های قلب داشته باشد. و باعث عادی شدن عملکرد قلب و عروق خون و ضربان قلب می باشد.
- مناسب رژیم های غذایی کودکان
از دیگر مزایای استویا این است که غذاها و نوشیدنی های حاوی استویا می‌تواند نقش مهمی در کاهش کالری شیرین کننده های ناخواسته در رژیم غذایی کودکان داشته باشد. این در دسترس بودن محصولات حاوی استویا به کودکان این امکان را می‌دهد هنگام انتقال به یک رژیم غذایی با قند پایین، غذاهای شیرین و نوشیدنی های بدون کالری مصرف کنند.
- ضد آلرژی
کمیته ایمنی مواد غذایی اروپا (EFSA) افزودنی استویا را تایید کرد تا هیچ نگرانی در مورد احتمال واکنش های آلرژیک به استویا وجود نداشته باشد. در واقع گلیکوزیدهای استویا واکنش پذیر نیستند و به ترکیبات واکنشی متابولیزه نمی‌شود. از سال 2008 هیچ موردی از واکنش آلرژیک به گیاه استویا در جهان ثبت نشده است.
کاربرد استویا در صنایع غذایی
گیاه استویا به دلیل خواص فوق العاده خود در صنایع غذایی کاربرد بسیاری دارد در ادامه به نمونه ای از کاربرد های استویا اشاره می کنیم:
- بيسکوئيت
- مربا
- بستنی
- غذاهای پخته شده
- آبمیوه
- سس شیرین
- ترشی
- آبنبات
- غذاهای دریایی
- ماست
- سبزیجات آماده شده
- نان
- آدامس
- چای و قهوه
- بخش اعظمی از خمیر دندان ها و خوشبو کننده های دهان
- شیرین کننده های مایع، پودری و قرص
نتیجه گیری
گیاه استویا به دلیل خواص فوق العاده خود مورد توجه سازمان غذا و بسیاری از افراد قرار گرفته است. این ماده علاوه کنترل فشار خون، کنترل دیابت، کنترل وزن در صنایع غذایی کاربرد دارد. شما می توانید این شیرین کننده بدون کالری را در وعده های غذایی خود جایی دهید. بسیاری از مربیان بدنسازی این ماده غذایی با ارزش را پیشنهاد می دهند.
سوالات متداول
- گیاه استویا چیست؟
استویا یک شیرین کننده بدون کالری از خانواده گل داوودی می باشد.
- مزایا استویا چیست؟
جلوگیری از سرطان پانکراس، کنترل دیابت، کنترل وزن، مناسب رژیم های غذایی کودکان، ضد آلرژی و مناسب غذایی کودکان می باشد.
- موارد مصرف استویا چیست؟
این افزودنی در انواع نوشیدنی ها، غذاهای فرآوری شده و پخته شده مصرف می شود.
