بیشتر بدانیم
اول آن‌که کیسه‌های چیپس پر از هوای معمولی نیست بلکه انباشته از گاز نیتروژن است. نیتروژن با مولکول‌های اطراف خود ترکیب نمی‌شود و به همین دلیل چیپس‌های داخل کیسه تازه می‌ماند. نیتروژن یک نگهدارنده قوی است و باعث می‌شود که چیپس‌ها ترد و برای مدت طولانی در داخل کیسه تازه باقی بماند.
از آنجایی که نیتروژن بی بو و بی‌طعم است، گازی مناسب برای این کار است و هیچ تاثیری بر طعم و بوی چیپس‌ها نمی‌گذارد.
این گاز بو و طعم چیپس را به گونه‌ای حفظ می‌کند که گویی این چیپس‌ها چند لحظه پیش تهیه شده است.
اگر به جای نیتروژن هوای معمولی در کیسه باشد، اکسیژن هوا با مولکول‌های چیپس ترکیب می‌شود و آن را بیات می‌کند. پس سعی کنید همه چیپس را پس از باز کردن بخورید و چیزی در داخل کیسه باقی نگذارید.
علت وجود این هوا، نیتروژن است. هر نوع خوراکی و ماده غذایی از لحظه تولید در معرض فساد و آلودگی قرار دارد، بنابراین نوع و شیوه بسته‌بندی اهمیت بسیار زیادی در حفظ سلامت و بهداشت مواد غذایی دارد. در شرایطی که مواد غذایی موجود در بسته‌بندی ها با گاز نیتروژن یا گاز ازت با درجه خلوص بالا احاطه شود محیطی را به وجود می‌آورد که امکان فساد و خرابی ماده خوراکی به حداقل ممکن و حتی صفر می‌رسد. وجود نیتروژن سبب می‌شود از فساد و خرابی مواد غذایی به ویژه مواد غذایی سرخ شده و همچنین از ترشیدگی مواد غذایی که به دلیل اکسیدشدن در محیط بسته‌بندی ایجاد می شود، پیشگیری شود.
اهمیت استفاده از نیتروژن در بسته بندی مواد غذایی
مهم ترین دلیل استفاده از نیتروژن در بسته بندی مواد غذایی پیشگیری از فساد زود هنگام مواد غذایی است. در این روش تمام هوای داخل بسته بندی مواد غذایی تخلیه شده و گاز نیتروژن جایگزین می شود. اکسیژن موجود در بسته بندی مواد غذایی فرصت خوبی برای رشد باکتری و قارچ ها است و صنایع غذایی برای پیشگیری از بروز چنین مشکلاتی باید هوای داخل بسته بندی ها را با نیتروژن جایگزین کنند.
نیتروژن نه تنها از رشد این باکتری ها و قارچ های پیشگیری می کند بلکه به ثبات شکل ظاهری مواد غذایی نیز کمک می کند. حال این سوال ایجاد می شود که چرا مواد غذایی بعد از خارج شدن از بسته بندی دچار تغییر شکل می شود. دلیل عمده آن وجود رطوبت در هوای قابل تنفس است. این رطوبت هر چند کم در شکل ظاهری مواد غذایی تاثیر گذاشته و آن را نرم یا سفت می کند. اما بعد از جایگزین کردن هوای محیط با نیتروژن رطوبت موجود در بسته بندی نیز خارج می شود. از این رو هر زمان که بسته مواد غذایی را باز می کنید مواد غذایی همگی تازه و قابل استفاده هستند.
در ضمن بد نیست بدانید که هوای داخل بسته بندی به سالم ماندن شکل ظاهری محتویات نیز کمک می کند. برای مثال عدم استفاده از نیتروژن در بسته بندی چیپس باعث شکسته و خورد شدن آن در بلند مدت خواهد شد.
مزایای استفاده از نیتروژن در بسته بندی برای صنایع غذایی
افزایش فروش به دلیل حفظ کیفیت محصولات غذایی
کاهش میزان ضایعات تولید
عدم نیاز به استفاده از مواد گران قیمت شیمیایی به عنوان نگه دارنده
عدم نیاز به فرایند پرتودهی جهت افزایش طول عمر مواد غذایی
افزایش زمان انبارداری محصولات
صرفه جویی در مصرف انرژی گرمایی
نتیجه گیری:
در ابتدا مواد غذایی داخل بسته بندی قرار داده می شود. در ادامه برای استفاده از نیتروژن در بسته بندی مواد غذایی ابتدا به وسیله پمپ خلا، تمام هوای موجود در بسته بندی خارج می شود. حال به کمک دستگاه مربوطه نیتروژن وارد بسته بندی شده و درب آن بسته می شود. می توان نتیجه گرفت که انجام این فرایند چندان پرهزینه و ر دردسر نیست. ولی مزایای آن هم برای مصرف کننده و هم برای تولیدکننده بیشمار است.
سوالات متداول
1_آیا نیتروژن برای انسان و محیط زیست مضر است؟
قبلا هم گفته شد که بیش از 80درصد از هوای موجود در جو زمین را نیتروژن تامین می کند. از این رو نمی تواند گاز خطرناکی برای بدن باشد. این گاز غیرسمی بوده و نه تنها برای انسان بلکه برای محیط زیست نیز خطرناک نیست. تنها در صورتی نیتروژن می تواند برای انسان مضر باشد که شخص به صورت طولانی مدت نیتروژن خالص تنفس کند. پس اکسیژن مورد نیاز او تامین نمی نشود. در غیر این صورت مقدار اندک نیتروژن استفاده شده در بسته بندی مواد غذایی هیچ زیانی برای طبیعت و سلامتی انسان ندارد.
2_از گاز نیتروژن در چه نوع بسته بندی می توان استفاده کرد؟
هر بسته بندی کاغذی و پلاستیک، قوطی و یا جعبه ای که در آن مواد غذایی را بتوان قرار دارد قابلیت استفاده از گاز نیتروژن را دارند. یکی دیگر از شروط استفاده از نیتروژن در بسته بندی مواد غذایی حساس بودن محتویات بسته بندی به اکسیژن است. یعنی اگر مواد غذایی در محیط با هوای طبیعی فاسد می شود بهتر است از این روش بسته بندی استفاده نمایید. یکی دیگر از شروط استفاده از این روش این است که بسته بندی شما باید قابلیت دوخت با حرارت را داشته باشد. چرا که نیتروژن داخل بسته بندی تا زمان باز شدن نباید خراج شود. در صورت خارج شدن آن عملا هوای محیط جایگزین آن خواهد شد.